همشهری آنلاین:گروه خانواده-مژگان مهرابی:چقدر تماشای این کارتون ها لذت بخش بود. با گذشت زمان محتوای انیمیشن های تغییر کرد. داستان ها دیگر رنگ دوستی و مهرورزی ندارد و آنچه به تصویر کشیده می شود خشونت و بی اخلاقی است. تا جایی که اغلب پدر و مادرها احساس خطر کرده و خیلی تمایل ندارند فرزندشان اوقات فراغت خود را به تماشای انیمیشن خارجی یا انیمه سپری کند. چاره این مشکل ساخت انیمیشن های ایرانی جذاب است. اینکه در این زمینه چقدر موفق بوده ایم موضوع گفت و گوی ما با «حامد جعفری» تهیه کننده فیلم سینمایی بچه زرنگ است.
دوستی با قهرمان های داستان
انیمیشن‌ها جزء اولین رسانه‌های تصویری هستند که به دنیای کودک وارد می‌شوند و مورد توجه او قرار می‌گیرند. کودک مانند یک زمین خالی آماده بذرافشانی است و هرچه در این دوره در این زمین کاشته شود، روزگاری قابل برداشت خواهد بود. کودک از آنچه از طریق بازی، داستان، کارتون و… از محیط پیرامون دریافت می‌کند تاثیر می‌پذیرد. به باور جعفری انیمیشن موثرترین رسانه برای گروه کودک و نوجوان است. چون بچه ها از طریق قوه تخیل خود با قهرمان داستان ارتباط برقرار می کنند. او در این باره می گوید: « یکی از دغدغه های پدر و مادرها انتخاب نامناسب انیمیشین یا فیلم سینمایی کودکان و نوجوانان است. کارتون هایی که ممکن است به جای اثر بخشی تاثیر نامطلوبی بگذارد.»
بچه ها تقلید می کنند
از آنجا که کودکان قدرت تلقید بالایی دارند بنابراین با تماشای کارتون یا فیلم سینمایی در آن غرق می شوند بدون اینکه بتوانند محتوای کارتون را تحلیل کنند. در ظاهر انیمیشن منتشر شده جذاب به نظر می رسد اما با دقت زیاد می توان به این نتیجه رسید، هیچ پیام آموزشی انتقال نمی دهد. جعفری معتقد است، آنچه والدین باید توجه داشته باشند اینکه انیمیشن های غربی می تواند خیلی راحت تربیت فرزندان ما را متحول می کند. او می گوید: «در کشورمان سبک زندگی و اخلاق خیلی مهم است. وقتی می خواهیم انیمیشن بسازیم به سبک زندگی شهرهای خودمان توجه داریم. در واقع کودک یا نوجوان با تماشای کارتون اقلیم جغرافیایی و فرهنگ بومی را می شناسد. به طور مثال در فرهنگ ما محبت کردن به دیگران یا احترام به بزرگترها برای ما خیلی مهم است. این مهم توسط قهرمان داستان در انیمیشن های ایرانی نشان داده می شود. در صورتی که قهرمان انیمیشن های خارجی نوع رفتارشان فرق می کند. در کشورهای خارجی دروغ سیزده رایج است. یعنی اینکه می توانی یک روز دروغ بگویی. خوب کسی که یک روز دروغ می گوید پس باقی روزها هم منعی ندارد تا حقیقت را بازگو نکند. در صورتی که در کشورما دروغ گفتن حتی به شوخی هم ایراد دارد.»
کارتون هایی بر اساس ادبیات کهن ایرانی
به گفته جعفری از یک دهه گذشته تا الان اقدام چشمگیری در حوزه ساخت انیمیشن ایرانی انجام شده است. کارتون هایی که برگرفته از سبک زندگی ایرانی – اسلامی است. مصداق بارز آن، فیلم «شاهزاده روم»، «فیلشاه»، «بچه زرنگ» و ده ها کارتون دیگر که هم در سینما و هم تلویزیون پخش شده است. او می گوید: «برای ساخت داستانهای بین المللی از قصه بزرگان و گنجینه ادبیات کشورمان کمک می گیریم. چه خوب پدر و مادرها سواد رسانه ای خود را افزایش دهند و با دادن آگاهی لازم به بچه ها او را تشویق به دیدن فیلم یا انیمیشن کنند.»
سامانه کدومو
خانواده ها باید در انتخاب انیمیشن ها دقت نظر داشته باشند. جعفری بهترین راهنما برای دیدن انیمیشن را معرفی می کند. «سامانه کدومو»؛ در این سامانه کارتون های مجاز با محتوای اخلاقی وجود دارد. جعفری در ادامه به نکته مهمی اشاره می کند: «دغدغه ای که امروز در جامعه ما وجود دارد اینکه انیمیشن های خاص کودکان کم نیستند اما برای نوجوانان انیمیشنی که با توجه به نیاز آنها باشد تقریبا وجود ندارد. برای همین ممکن است برای سرگرم کردن خود هر برنامه ای را تماشا کنند. برنامه هایی که با ساختار ملی ما مغایرت دارد.» به گفته این تهیه کننده، دست اندرکاران حوزه فرهنگی باید آستین همت بالا بزنند و با توجه به خوراک فکری نوجوانان فیلم سینمایی یا انیمیشن تولید کنند. کارتون هایی با کیفیت و محتوای جذاب که بتوانند جایگزین انیمیشن های خارجی شوند.
جای خای برنامه ریزی فرهنگی برای نوجوانان
طبق آخرین سرشماری انجام شده بیش از یک چهارم جمعیت ایران زیر 14 سال هستند. جعفری در ادامه نکته مهمی را گوشزد می کند: «خوب برای این 25 درصد جمعیت چه کارهایی انجام شده است. بودجه ای که صدا و سیما برای شبکه یک در نظر گرفته خیلی بیشتر از شبکه پویا است. اگر بزرگسال برنامه تلویزونی خوبی نداشته باشد اعتراض می کند ولی خردسال یا نوجوان ما تریبون ندارد و نمی تواند از نیازش دفاع کند. البته این فقط خاص انیمیشن نیست و اسباب بازی و فیلم سینمایی را هم شامل می شود.»
نظر شما